Zero waste – co to? Poznaj najważniejsze zasady!

Zmiana stylu życia na ekologiczny nie jest kolejną modą, a staje się koniecznością. Czy wiesz, że w Polsce marnuje się rocznie nawet 9 mln ton jedzenia, a sprzątanie lasów kosztuje kraj około 16 mln? Styropianowa tacka może rozkładać się 500 lat – to tyle samo co plastikowa butelka. Takie liczby pobudzają wyobraźnię, prawda? Nie chcesz przyczyniać się do zaśmiecania środowiska? Poznaj zasady zero waste.

O czym przeczytasz w artykule?

• Zero waste – co to?
• Zero waste – zasady
• Ekologiczne życie a estetyka wnętrz
• Zero waste – lifestyle dla każdego!

Zero waste – co to?

Zero waste to styl życia, który polega na ograniczaniu produkcji śmieci, a tym samym dbaniu o planetę. Pojęcie w wolnym tłumaczeniu oznacza po prostu zero marnowania. Zredukowanie wytwarzanych odpadów to jednak tylko jedno z wielu zadań stylu życia zero waste.

Ludzie żyjący według zasad zero waste koncentrują się również na odpowiedzialnej produkcji oraz konsumpcji. Ważne jest ponowne wykorzystywanie rozmaitych materiałów czy opakowań. Jak najmniej odpadów powinno więc trafiać do śmietnika.

Zero waste nie jest pojęciem nowym. Zostało użyte już w latach 70. przez chemika Paula Palmera. Pojęcie odnosiło się do systemu produkcji, a dokładniej do wytwarzania takich rzeczy, które można wielokrotnie wykorzystywać.

• Zero waste to styl życia, który polega na zmniejszeniu produkcji śmieci i dbaniu o planetę. Pojęcie pojawiło się już w latach 70. – zostało użyte przez chemika Paula Palmera.

Zero waste – zasady

Zero waste to styl życia opierający się o kilka zasad określanych jako 5R. Pierwszą z nich jest refuse, co znaczy odmawiaj. Kiedy zamawiasz drinka, poproś barmana, żeby był bez słomki. Do gałkowych lodów nie bierz łyżeczki. Jeśli masz swój ulubiony krem i nie planujesz go zmieniać, odmów w sklepie wzięcia próbek kolejnego specyfiku. Nie są Ci przecież potrzebne. Po świętach czy weselu wiele osób chętnie oddaje jedzenie gościom. To oczywiście bardzo miły gest, jednak odmów smacznego upominku, jeśli wiesz, że i tak nie dasz rady go zjeść, nim się popsuje.

Kolejna zasada zero waste to reduce, czyli ograniczaj. Tę zasadę wprowadź w życie podczas zakupów, również tych spożywczych. Zawsze chodź na zakupy z przygotowaną listą – w innym przypadku z pewnością kupisz za dużo. Dobrze jest też zaplanować sobie posiłki na cały tydzień i właśnie w ten sposób skomponować listę. Ogranicz kupowanie ubrań, wybierając sprawdzoną, wysokiej jakości odzież, która posłuży Ci przez wiele sezonów. Nowy kosmetyk kupuj, dopiero gdy poprzedni się skończy.

Do zasady zero waste należy również reuse, czyli używaj ponownie. Może to dotyczyć opakowań. Zamawiasz coś przez internet? Nie wyrzucaj kartonu – przyda Ci się, kiedy i Ty będziesz coś wysyłać. Kiedy otrzymasz prezent w estetycznej torebce, nie wyrzucaj jej. Wkrótce wręczysz w niej komuś upominek. Pamiętaj, żeby usunąć liścik, jeśli jest podpisany.

Recycle to kolejne pojęcie odnoszące się do życia zero waste. Zasady tej możesz przestrzegać chyba najłatwiej ze wszystkich. Wystarczy po prostu, że będziesz segregować śmieci. Przyjrzyj się bliżej zasadom, jakie panują w Twoim mieście i postępuj w zgodzie z nimi.

Ostatnia z zasad 5R to rot, czyli kompostuj. Resztki organiczne, na przykład obierki po warzywach, możesz wykorzystać w kompostowniku. Posłużą Ci do użyźniania roślin porastających ogród.

Zasady zero waste:

• Odmawiaj – w barze poproś barmana, żeby nie dawał Ci słomki; kiedy goście chcą Ci wręczyć jedzenie z kolacji do domu, odmów, jeśli wiesz, że nie dasz rady go zjeść i się zmarnuje,
• Ograniczaj – planuj posiłki i na zakupach trzymaj się stworzonej wcześniej listy,
• Używaj ponownie – staraj się wykorzystywać kartony z przesyłek czy torebki prezentowe,
• Przetwarzaj – pamiętaj o segregowaniu śmieci według zasad panujących w Twoim mieście,
• Kompostuj – obierki warzyw wykorzystaj w kompostowniku, a posłużą Ci do użyźnienia roślin w ogrodzie.

Ekologiczne życie a estetyka wnętrz

Uwielbiasz dekorować dom, ale jednocześnie chcesz żyć według zasad zero waste. Lifestyle w zgodzie z zasadami 5R wymaga ograniczenia produkcji śmieci. Jak to zrobić, kiedy w sklepie spodobała Ci się nowa lampa, a zbliżający się sezon wymaga wymiany dodatków?

Przede wszystkim staraj się wykorzystywać te rzeczy, które już masz w nieco inny sposób. Jeśli na strychu masz mnóstwo bombek, nie kupuj nowych, żeby w inny sposób udekorować choinkę. Możesz przecież wybrać, na przykład dwa warianty kolorystyczne ozdób i stworzyć dzięki nim zupełnie inną niż rok wcześniej kompozycję.

Po budowie domu zostało Ci mnóstwo palet? Nie wyrzucaj ich. Z pewnością niedługo zechcesz zająć się meblowaniem tarasu. Zamiast nowego kompletu z technorattanu zdecyduj się na samodzielne wykonane ogrodowych siedzisk i stołu z palet. Szlifowanie i malowanie nie jest trudne. Ze zmontowaniem drewnianych konstrukcji również poradzisz sobie z łatwością.

Spróbuj kupować meble z drugiej ręki. Dzięki temu wydłużysz ich życie, a więc zmniejszysz produkcję śmieci. Stylistyka vintage i mid-century modern to obecnie modne sposoby urządzania wnętrz. Aukcje w serwisach internetowych, sprzedażowe grupy w mediach społecznościowych czy pchli targ to miejsca, w których znajdziesz prawdziwe perełki. Wystarczy, że poświęcisz im nieco czasu, a odzyskają dawny blask i staną się nietuzinkowym elementem aranżacji.

Jak dbać o zero waste podczas urządzania domu?

• Wykorzystuj stare dodatki w nowy sposób, na przykład podczas ubierania choinki,
• Palety, które zostały po budowie domu, wykorzystaj do wykonania mebli ogrodowych, a komplet ze sklepu stanie się zbędnym wydatkiem,
• Kupuj meble z drugiej ręki – znajdziesz ich mnóstwo zarówno w internecie, jak i na pchlim targu.

Zero waste – lifestyle dla każdego!

Zasady zero waste wprowadzaj w życie we własnym tempie. Pamiętaj, że nie są to wyścigi, a rzucenie się od razu na głęboką wodę może Cię tylko zniechęcić. Zacznij od małych zmian, które przynoszą duży efekt.

Przede wszystkim zrezygnuj z jednorazowych toreb. Zmień je na bawełniane. W foliowe torebki nie pakuj również warzyw – gotowe wielorazowe woreczki możesz kupić w wielu sklepach, ale możesz je też uszyć – w tym celu zastosuj, na przykład niepotrzebną firankę.

Zrezygnuj też z folii spożywczej. Kanapki do szkoły czy pracy możesz zapakować w woskowijki. To bawełniany materiał nasączony woskiem. Możesz kupić gotowe woskowijki lub wykonać je samodzielnie.

Zwróć również uwagę na akcesoria używane w łazience. Płatki kosmetyczne przydają się prawie każdego dnia. Te jednorazowe możesz wymienić na wielorazowe – są one wykonywane z bambusa oraz bawełny. Szukaj również kosmetyków, które nie wymagają użycia płatków. Zwykły tonik zamień na ten w formie żelu, który nałożysz przy pomocy dłoni.

Wybieraj mydło w kostce zamiast w płynie. Możesz też zrezygnować z szamponu w zwykłym opakowaniu i sięgnąć po ten w kostce – na rynku powstaje coraz więcej takich propozycji. Wybieraj też naturalne środki do czyszczenia różnych powierzchni. Być może preparat ze sklepu okaże się zbędny, a plamę na płytkach uda Ci się doczyścić przy pomocy octu, który z pewnością masz w kuchennej szafce.

Zwróć uwagę na ułożenie produktów spożywczych w lodówce. Niech w zasięgu wzroku znajdą się te, które mają najkrótszą datę przydatności do spożycia oraz produkty otwarte. Zapasy mogą znaleźć się z tyłu. Jeśli wiesz już, że czegoś nie zużyjesz, włóż do zamrażalnika, a posłuży Ci kiedy indziej.

Zacznij pić wodę z kranu, która jest bezpieczna dla zdrowia. Jeśli mimo wszystko obawiasz się jej spożycia, zdecyduj się na zakup filtrującego dzbanka. Przelewaj z niego wodę do butelki wielorazowego użytku przed wyjściem z domu. Staraj się też kupować kawę na mieście do własnego kubka – są miejsca, które nie mają z tym problemu, a nawet zachęcają do takiego działania.

Zasady zero waste możesz też wprowadzić do swojej garderoby. Przede wszystkim staraj się kupować rzeczy z second handu – to nie tylko korzystne dla środowiska, lecz także dla Twojego portfela. Staraj się nie chodzić do sklepów odzieżowych bez potrzeby – sprzyja to zupełnie nieprzemyślanym zakupom. Zrezygnuj też z newsletterów ze zniżkami – one także zachęcają do zakupu nowej, często niepotrzebnej marynarki.

Staraj się również dbać o ubrania, które masz już w swojej szafie. Być może Twoja pralka ma specjalny program do delikatnych tkanin. Unikaj wyrzucania rzeczy. Jeśli dojdzie do delikatnego zniszczenia, postaraj się to naprawić.

Jeśli ubranie zdecydowanie nie nadaje się już do użytku, niech jeszcze trochę posłuży, na przykład jako szmatka do czyszczenia podłogi. Za małe lub za duże rzeczy w dobrym stanie sprzedaj lub rozdaj, ale nie wyrzucaj. Z pewnością komuś się przydadzą.

Jeśli potrzebujesz nowych ubrań, staraj się wybierać spośród tych wysokiej jakości. Są oczywiście droższe, jednak posłużą Ci na wiele sezonów. Staraj się wybierać spośród wyrobów firm, które dbają o produkowanie rzeczy z poszanowaniem praw człowieka. Szukaj rzeczy produkowanych w Polsce.

Od czego zacząć wprowadzanie zasad zero waste do życia?

• Zaczynaj od małych kroków,
• Zrezygnuj z reklamówek na rzecz bawełnianych toreb,
• Zrób z firanek woreczki na warzywa, które musisz zważyć w sklepie,
• Zrezygnuj z folii spożywczej – do owijania kanapek posłużą Ci woskowijki,
• W łazience wykorzystuj wielorazowe akcesoria, na przykład bawełniane płatki kosmetyczne,
• Kupuj mydło i szampon w kostce zamiast w płynie,
• Wybieraj naturalne środki czyszczenia – wykorzystaj ocet zamiast nowego preparatu ze sklepu, kiedy chcesz doczyścić płytki,
• Kiedy układasz produkty w lodówce, zadbaj o to, żeby z przodu znalazły się te, które trzeba najszybciej wykorzystać,
• Pij wodę z kranu – możesz ją przefiltrować,
• Na miasto zawsze zabieraj własny kubek – niektóre kawiarnie chętnie przygotują napój w Twoim naczyniu,
• Ogranicz kupowanie nowych ubrań,
• Korzystaj ze sklepów z używaną odzieżą,
• Dbaj o rzeczy, które masz, na przykład wybierając delikatny program prania,
• Ubrania, które nie nadają się już do noszenia, wykorzystaj do mycia podłóg,
• Zakupy rób w firmach, które dbają o prawa pracowników,
• Szukaj odzieży wysokiej jakości – posłuży Ci na wiele sezonów.