Ergonomia w kuchni, czyli najważniejsze zasady urządzania kuchni!

Przestronna, estetycznie urządzona, wypełniona urządzeniami, które usprawniają pracę – każdy marzy o takiej kuchni. Niestety urządzenie często niewielkiej przestrzeni okazuje się trudne. Przeczytaj nasz artykuł, żeby dowiedzieć się, czym jest ergonomiczna kuchnia, jakie są zasady jej urządzania oraz co zrobić, jeśli masz do zagospodarowania małą ilość miejsca. Podpowiadamy, jaki układ zabudowy wybrać.

O czym przeczytasz w artykule?

• Otwarta kuchnia – czy warto?
• Kuchnia zamknięta – czy jest ergonomiczna?
• Jakie wymiary kuchni zapewniają wygodę?
• Ergonomia kuchni a układ pojedynczy zabudowy meblowej
• Układ kuchni na planie litery L – czy warto?
• Ergonomia w kuchni a układ na planie litery U
• Jak urządzić kuchnię zgodnie z zasadami trójkąta roboczego?
• Ergonomia w kuchni – na co jeszcze zwrócić uwagę?

Otwarta kuchnia – czy warto?

Zarówno otwarta, jak i zamknięta kuchnia mają swoje wady i zalety. Każde z rozwiązań ma przeciwników i zwolenników, a temat staje się elementem dyskusji podczas szukania projektu domu czy mieszkania. Często zwraca się uwagę przede wszystkim na estetykę, jednak to nie ona jest najważniejsza. Ergonomia w kuchni jest tym, co powinno pomóc Ci w podjęciu decyzji.

Otwarta kuchnia jest częstym rozwiązaniem w niewielkich mieszkaniach. Pozwala bowiem zyskać dodatkowe pomieszczenie, najczęściej sypialnię. Otwarta kuchnia sprzyja rodzinnemu życiu. Ustawienie wyspy dzielącej optycznie dwa pomieszczenia sprawia, że wielki stół może okazać się zbędny, zwłaszcza jeśli dom zamieszkują tylko dwie osoby.

Wyspa może stać się też przedłużeniem strefy roboczej. Wystarczy, że zamontujesz na niej kuchenkę lub zlew. Brak dodatkowych ścian i drzwi ułatwia poruszanie się po pomieszczeniu.

Otwarta kuchnia nie jest jednak pozbawiona wad, a jedną z nich jest rozprzestrzenianie się zapachów podczas gotowania. Aromaty unoszące się w powietrzu pobudzają apetyt, ale po skończonym posiłku mogą przeszkadzać wielu osobom. Hałas podczas gotowania czy zmywania to kolejna niedogodność. Otwarta kuchnia może być problematyczna, jeśli masz dzieci, które należy chronić przed dostępem do niektórych szafek.

• Otwarta kuchnia sprzyja spędzaniu czasu z pozostałymi domownikami oraz ułatwia zagospodarowanie mniejszych mieszkań. Wadą aneksu mogą być hałasy oraz aromaty przenoszące się do salonu w czasie gotowania.

Kuchnia zamknięta – czy jest ergonomiczna?

Zamknięta kuchnia jest wybierana znacznie rzadziej niż kiedyś. Łatwo w niej o poczucie zagracenia, a poza tym nie sprzyja rozmowom z domownikami. Urządzając zamkniętą kuchnię, musisz pamiętać o miejscu przeznaczonym na niewielkie posiłki. Może to oznaczać konieczność rezygnacji z dodatkowego blatu roboczego, a nawet trudności z poruszaniem się po pomieszczeniu, jeśli jest niewielkie.

Kuchnia za zamkniętymi drzwiami utrudnia zanoszenie posiłków do salonu czy jadalni. W mieszkaniach w starym budownictwie te pomieszczenia może dzielić długi korytarz. Zamknięta kuchnia ma również zalety, do których należy brak aromatów i hałasu w pozostałej części domu, a także bezpieczeństwo dzieci. Oddzielne pomieszczenie może sprzyjać ergonomicznym rozwiązaniom – więcej ścian pozwoli Ci zagospodarować więcej miejsca na blaty.

• Kuchnia zamknięta sprzyja bezpieczeństwu małych dzieci i możesz w niej zagospodarować więcej przestrzeni na blat. Do wad należy utrudnione przenoszenie dań czy poczucie zagracenia, jeśli pomieszczenie jest niewielkie.

Jakie wymiary kuchni zapewniają wygodę?

Szukając mieszkania czy projektu domu, zwróć uwagę na wielkość kuchni. To, jakiej potrzebujesz, zależy od wielu czynników. Zastanów się, czy w salonie będzie miejsce na stół, czy przestrzeń na posiłki będzie właśnie w kuchni. Weź pod uwagę liczbę domowników, a także to, jak często gotujesz i czy lubisz to robić.

Większa kuchnia z rozmaitymi urządzeniami przyda się pasjonatowi, a parze, która najczęściej jada na mieście, wystarczy mniejsze pomieszczenie. Minimalne wymiary kuchni zależą też od tego, czy będzie otwarta czy zamknięta. Aneks może mieć mniejszy rozmiar. Zamknięte pomieszczenie mające kilka m2 może dawać klaustrofobiczne uczucie i sprawiać aranżacyjne problemy.

Przyjmuje się, że kuchnia zapewniająca wygodę powinna mieć około 10 m2, jednak nie zawsze jest to możliwe. W starym budownictwie często zdarzają się pomieszczenia, których wielkość nie przekracza 5m2. Zwróć uwagę nie tylko na wymiary kuchni, lecz także odległości pomiędzy rozmaitymi elementami wyposażenia. Więcej na ten temat dowiesz się z kolejnych akapitów, w których poruszamy temat układów zabudowy w kuchni.

• Wymiary kuchni muszą być dostosowane do życia domowników, dlatego weź pod uwagę liczbę mieszkańców oraz to, czy lubisz gotować. Wygodna będzie kuchnia o wielkości około 10 m2, ale w mniejszej również możesz czuć się komfortowo, dbając o odpowiednie odległości między meblami i urządzeniami.

Ergonomia kuchni a układ pojedynczy zabudowy meblowej

Pojedynczy ciąg roboczy w kuchni jest najczęściej stosowany w małych mieszkaniach. Nie należy on do ergonomicznych rozwiązań. Zabudowa meblowa wzdłuż jednej ściany uniemożliwi Ci zastosowanie tradycyjnego trójkąta roboczego. Ergonomia w kuchni o pojedynczym układzie jest trudna do osiągnięcia, ale są rozwiązania, które możesz zastosować, żeby zwiększyć wygodę korzystania z pomieszczenia.

Pamiętaj o konieczności zastosowania dodatkowych szafek wiszących, które zwiększą ilość miejsca do przechowywania. Odległość pomiędzy nimi a blatem powinna wynosić około 50-60 centymetrów. Ergonomia kuchni zwiększy się, jeśli pojedynczy układ wzbogacisz wyspą. Dzięki temu zyskasz miejsce na kuchenkę, zlew lub stół. Jeśli układ kuchni nie pozwala na dostawienie niewielkiego stolika, zdecyduj się na blat wysuwany z szuflady – to nowoczesne rozwiązanie da Ci dodatkowe miejsce do przygotowywania i spożywania posiłków.

• Pojedynczy ciąg roboczy w kuchni nie należy do ergonomicznych, ponieważ zapewnia małą ilość blatu oraz uniemożliwia zastosowanie zasad trójkąta roboczego. Zwiększ ilość miejsca do przechowywania, decydując się na wiszące szafki, wyspę lub nowoczesne rozwiązanie w postaci blatu wysuwanego z szuflady.

Układ kuchni na planie litery L – czy warto?

Układ na planie litery L to wyjątkowo wygodny ciąg kuchenny. Ergonomia będzie znacznie większa, jeśli taki rodzaj zabudowy wykorzystasz w otwartym na salon pomieszczeniu. Meble umieścisz na dwóch prostopadłych ścianach, co ułatwi zaplanowanie trójkąta roboczego. Na krótszej ścianie znajdziesz miejsce na piekarnik i płytę grzewczą, a na krótszej na zlew i lodówkę.

Ergonomia kuchni na planie litery L będzie jeszcze większa, jeśli wykorzystasz ciekawe rozwiązania. Jednym z nich jest narożna szafka z systemem obrotowych półek. Dzięki nim przechowywanie kuchennych akcesoriów stanie się znacznie prostsze. Systemy narożne umożliwią szybkie znalezienie nie tylko garnków, lecz także przypraw, napojów czy urządzeń – wszystko zależy od wybranego rodzaju półek.

• Otwartą kuchnię możesz zaplanować na planie litery L, co pozwoli na umieszczenie elementów zabudowy na prostopadłych ścianach. We wnętrzu wykorzystaj system narożnych, obrotowych półek, żeby bez trudu wyciągać przedmioty z głębokich szafek.

Ergonomia w kuchni a układ na planie litery U

Układ na planie litery U to najwygodniejszy ciąg kuchenny. Ergonomia rozwiązania wynika z zabudowy na trzech ścianach, co umożliwia wykorzystanie zasad trójkąta roboczego. Taki układ kuchni stosuje się szczególnie w przestronnych pomieszczeniach, otwartych na salon. Ciąg roboczy w kształcie litery U jest odpowiedni do domów zamieszkiwanych przez wiele osób, które podczas porannej krzątaniny nie chcą sobie przeszkadzać.

Zastanawiając się, jak urządzić kuchnię na planie litery U, weź pod uwagę kierunki, w jakich będą otwierały się drzwi szafek. Jeśli okaże się, że elementy wyposażenia uderzają o siebie, ergonomia kuchni znacznie się zmniejszy, a meble ulegną szybszemu zniszczeniu. Część dzieląca kuchnię z salonem może stanowić zarówno blat roboczy, jak i stół.

Zasady urządzania kuchni na planie litery U mówią o minimalnej odległości między ciągami szafek – nie powinna być ona mniejsza niż 90 centymetrów. Jeśli pomieszczenie jest przestronne, zrezygnuj z wiszącej zabudowy. Dzięki temu w pomieszczeniu będzie dużo światła, a wrażenie zagraconej przestrzeni zniknie.

Ergonomiczna kuchnia na planie litery U – jak zagospodarować?

• To rozwiązanie wybierz, jeśli masz do dyspozycji przestronne pomieszczenie,
• Układ kuchni sprawdzi się do domów zamieszkiwanych przez wiele osób,
• Pamiętaj o odpowiednim kierunku otwierania się drzwiczek, żeby nie zniszczyć mebli,
• Blat dzielący kuchnię z salonem wykorzystaj do przygotowywania posiłków lub ich spożywania,
• Minimalna odległość między szafkami w kuchni na planie litery U to 90 centymetrów,
• Zrezygnuj z wiszącej zabudowy, żeby zyskać więcej światła we wnętrzu.

Jak urządzić kuchnię zgodnie z zasadami trójkąta roboczego?

Prawidłowy ciąg kuchenny przyspiesza przygotowywanie posiłków. Żeby tak się stało, musisz zastosować zasady trójkąta roboczego. Ciąg technologiczny w kuchni musi uwzględniać wszystkie etapy gotowania, do których należą: wyjęcie produktów z lodówki, umycie ich pod bieżącą wodą, krojenie, przyprawianie, smażenie lub pieczenie.

Lodówka, płyta grzewcza i zlew stanowią w tym systemie wierzchołki trójkąta, pomiędzy którymi muszą znaleźć się blaty. Wszystkie czynności wykonasz szybciej, jeśli odległości pomiędzy urządzeniami nie będą zbyt duże. Zadbaj o to, żeby dystans od lodówki do zlewu nie przekraczał 210 centymetrów, a od płyty grzewczej do lodówki 270 centymetrów. Pomiędzy zlewem a płytą nie powinno być więcej niż 210 centymetrów.

Prawidłowy ciąg kuchenny uwzględnia też konieczność umiejscowienia blatu roboczego pomiędzy wymienionymi wyżej urządzeniami. Przy lodówce potrzebujesz przestrzeni na wypakowanie zakupów czy wyjęcie produktów do przygotowywania. Idealna wielkość blatu w tym miejscu to około 60 centymetrów. Do przygotowywania potraw przyda Ci się około 90 centymetrów przestrzeni roboczej.

Najpopularniejsze zasady urządzania kuchni:

• Ciąg technologiczny w kuchni powinien przypominać trójkąt, w którym każdy z wierzchołków to jedno z urządzeń: lodówka, zlew bądź płyta grzewcza,
• Odległość od lodówki do zlewu nie może być większa niż 210 cm, od płyty do lodówki 270 cm, a zlewu do płyty 210 cm,
• Pamiętaj o odpowiedniej wielkości blatu – przy lodówce powinien mieć długość 60 cm, a do krojenia produktów przyda Ci się około 90 cm.

Ergonomia w kuchni – na co jeszcze zwrócić uwagę?

Prawidłowy ciąg technologiczny czy odległość między szafkami w kuchni to nie wszystko, o czym musisz pamiętać. Jeszcze przed rozpoczęciem budowy domu czy wyboru mieszkania warto zastanowić się nad lokalizacją tego pomieszczenia. Ergonomiczna kuchnia powinna znajdować się blisko wejścia do domu lub garażu – dzięki temu szybciej wniesiesz do niej zakupy. Kuchnię zaplanuj również blisko jadalni lub salonu ze stołem, żeby sprawniej przenosić przygotowane posiłki.

Ważne jest umiejscowienie pomieszczenia względem stron świata. Odpowiednie będą strony północna i zachodnia, które zapobiegną nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczenia. Zadbaj również o widok z okna. Warto podczas gotowania móc spoglądać na dzieci bawiące się w ogrodzie lub furtkę.

• Odległość między szafkami w kuchni czy prawidłowy ciąg roboczy są ważne, ale zwróć też uwagę na usytuowanie pomieszczenia na planie domu czy mieszkania. Kuchnia powinna znajdować się w pobliżu drzwi wejściowych lub garażu, żeby szybko zanieść do niej zakupy, a także blisko salonu lub jadalni, co usprawni przynoszenie dań na stół.