7 sposobów na to, jak zagospodarować poddasze!

Efektowne skosy, piękne, drewniane, wyeksponowane belki i niepowtarzalny klimat, jaki tworzy się na poddaszu, to tylko niektóre z powodów, dla których wiele osób decyduje się na zagospodarowanie strychu tak, by tworzył przestrzeń mieszkalną. Jeśli jesteśmy na etapie projektu domu, wszystko jest o wiele łatwiejsze. Poddasze od razu buduje się z myślą o tym, że posłuży nam za sypialnię, salon, łazienkę czy gabinet. W sytuacji, jednak gdy strych trzeba dopiero zaadaptować, czeka nas spore wyzwanie, choć z pewnością jest warte efektu, jaki osiągniemy. Jak zrobić poddasze ze strychu? To pytanie, na które znajdziecie tu odpowiedź.

O czym przeczytasz w artykule?

• Jak przygotować poddasze do adaptacji?
• Adaptacja strychu i lista prac
• Zagospodarowanie poddasza w starym domu a wysokość sufitu
• Adaptacja poddasza a schody
• Zagospodarowanie poddasza a okna
• Aranżacja poddasza

Jak przygotować poddasze do adaptacji?

Remont poddasza z zamiarem zamiany strychu na pełnoprawne pomieszczenie mieszkalne warto rozpocząć od oceny stanu technicznego, który należy zlecić specjaliście. Powinien on ocenić, czy na poddaszu, po skończonym remoncie (a więc zwykle ociepleniu sufitu i położeniu nowej podłogi), będzie odpowiednia wysokość, która pozwoli na normalne funkcjonowanie. To istotne z punktu widzenia wygody i praktyczności. Gdy okaże się, że wysokośc będzie zbyt mała, lepiej zrezygnuj z tego typu modernizacji.

Jednym z ważniejszych elementów, które trzeba wziąć również pod uwagę, jest szczelność połaci dachowych. W przypadku wszelkich nieszczelności na ścianach i na suficie pojawią się w krótkim czasie wilgoć i zacieki. Co więcej, specjalista powinien ustalić, czy konstrukcja dachu wytrzyma dodatkowy ciężar, jakim będą materiały izolacyjne oraz ich obudowanie. Bierzemy również pod uwagę strop, który będzie musiał znieść nowe obciążenia, takie jak ocieplenie, tynki, podłogę, ściany i całe wyposażenie poddasza. Te techniczne aspekty są ogromnie ważne! 

W niektórych domach podciągnięcie i podłączenie niezbędnych mediów na poddaszu (woda, gaz, prąd) może okazać się utrudnione lub nawet niemożliwe, dlatego na etapie przygotowań należy sprawdzić również i ten aspekt. Taka skrupulatna analiza pozwoli ograniczyć późniejsze wydatki.

Jeśli ocena specjalisty okaże się pozytywna, wówczas można zacząć załatwiać wszelkie konieczne formalności. Jeśli zamieniamy wnętrze nieużytkowe (jak strych) dla celów mieszkalnych, należy przede wszystkim zgłosić chęć takiej zmiany do odpowiedniego urzędu (starostwo lub urząd miasta) i uzyskać na nią zgodę. Trzeba też uzyskać zgodę na konkretne prace budowlane i poinformować urząd o włączeniu poddasza do powierzchni użytkowej. Będzie ono podlegać opodatkowaniu.

Od czego zacząć adaptację strychu?

• Najlepiej jest zlecić ocenę stanu technicznego naszego strychu specjaliście.
• Pod uwagę trzeba tu wziąć następujące kwestie: wystarczająca wysokość (przewidywana po remoncie), szczelność połaci dachowych, wytrzymałość konstrukcji dachu, wytrzymałość stropu i możliwość podłączenia mediów.
• Jeśli nasz strych przejdzie pomyślnie ekspertyzę, możemy dopełnić formalności: zgłosić do urzędu miasta lub do starostwa chęć adaptacji strychu na poddasze i uzyskać na to zgodę, a także zdobyć zgody na planowane prace budowlane i na koniec poinformować odpowiedni urząd o zamianie powierzchni nieużytkowej na powierzchnię mieszkalną.

Adaptacja strychu i lista prac

Kiedy już mamy za sobą wszelkie formalności, dobrze jest przygotować listę prac, które trzeba będzie wykonać. Ich kolejność będzie miała również znaczenie, ponieważ niektóre z robót mogą się nawzajem wykluczać lub ze sobą kolidować. Co więcej, taki plan pozwoli nam na uzyskanie obrazu, jakich materiałów będziemy potrzebować i w jakich ilościach. Ten wstępny kosztorys oraz przebieg prac będzie sporym ułatwienem na przyszłość. Pamietaj też, aby znaleźć fachowców, którzy znajdą się na rzeczy – terminy u tego typu specjalistów bywają odległe, dlatego zarezerwuj termin wcześniej.

W pierwszym punkcie niemal zawsze znajdzie się doprowadzenie do porządku całego strychu, posprzątanie i usunięcie z niego wszystkich przedmiotów. Następnie konieczne będzie takie umocnienie konstrukcji, które pozwoli na utrzymanie nowego obciążenia. Kolejny krok będzie stanowiło doprowadzenie niezbędnych instalacji (prąd, gaz, piony kanalizacyjne).

Po pomyślnym wykonaniu powyższych prac będzie można położyć podłogę, a także przygotować miejsce na okna połaciowe. Następnie bierzemy się za ocieplenie i położenie izolacji akustycznej ścian, sufitów i skosów oraz podłączenie instalacji.

Jeśli w projekcie mamy postawienie ścianek działowych, to teraz właśnie będzie na to właściwy moment. Po postawieniu ścianek można zamontować drzwi. Na koniec czeka nas wykończenie skosów, sufitów i ścian, a także posprzątanie i umeblowanie poddasza.

Plan remontu poddasza w kilku punktach:

• Usunięcie ze strychu wszelkich przedmiotów i wysprzątanie go.
• Umocnienie konstrukcji poddasza, by było w stanie utrzymać dodatkowe obciążenie.
• Doprowadzenie instalacji.
• Położenie podłogi i przygotowanie miejsca na montaż okien połaciowych.
• Położenie izolacji akustycznej ścian i ocieplenia.
• Podłączenie instalacji.
• Postawienie ścianek działowych (jeśli dotyczy).
• Zamontowanie drzwi.
• Wykończenie ścian, sufitu i skosów.
• Posprzątanie i umeblowanie.

Zagospodarowanie poddasza w starym domu a wysokość sufitu

Wspominaliśmy wcześniej o odpowiedniej wysokości, jaką musi mieć poddasze i najwyższa pora, by zając się tym tematem bliżej. Do ustawienia mebli i sprzętów potrzeba wysokości co najmniej 1,2 m. Minimalna wymagana wysokość pomieszczenia na poddaszu to 2,2 m. Jeśli na poddaszu mamy do czynienia ze skosami, obliczamy średnią, zaczynając od wysokości 1,9 m.

Efektywnemu wykorzystaniu poddasza sprzyjają takie czynniki jak prosty kształt dachu, wysoka ścianka kolankowa (najlepiej wyższa niż 1 m), a także brak słupów podtrzymujących więźbę oraz duża rozpiętość dachu (większa niż 8 m). Dzięki temu korzystanie z przestrzeni będzie o wiele wygodniejsze.

Jeżeli stara więźba jest w złym stanie lub też, jeśli nie udaje się uzyskać wymaganej wysokości pomieszczeń, konieczne będzie zbudowanie nowej więźby. Najczęściej stosuje się jedną z dwóch konstrukcji ciesielskich: krokwiowo-jętkową lub płatwiowo-kleszczową. W przypadku pierwszej konstrukcji nie stosuje się podpór pośrednich, a więc przestrzeń można zagospodarować dowolnie, jednak rozpiętość dachu nie może tu przekroczyć 12 m. Ograniczenie takie nie dotyczy drugiej z wymienionych konstrukcji, w której stawia się dodatkowe podpory, ścianki lub słupki (ograniczają one jednak możliwość dowolnego zagospodarowania poddasza).

Co warto wiedzieć na temat wysokości na poddaszu?

• Średnia wysokość sufitu, która pozwoli nam na komfortowe korzystanie z poddasza, wynosi 2,2 m.
• Prosty kształt dachu, wysoka ścianka kolankowa, duża rozpiętość dachu i brak słupów podtrzymujących więźbę to czynniki sprzyjające efektywnemu wykorzystaniu poddasza do celów mieszkalnych.
• Jeśli zastana więźba uniemożliwia uzyskanie odpowiedniej wysokości poddasza lub jeśli jest ona w złym stanie, należy ją wymienić na nową.

Adaptacja poddasza a schody

Adaptacja strychu często wiąże się z koniecznością wybudowania schodów, które będą zastępować prowadzące na górę schody strychowe czy też drabinę. Dobrze jest je ulokować pośrodku budynku. Schody przy ścianie zewnętrznej wymagają sprawdzenia, czy w miejscu, gdzie kończy się ich bieg, jest wystarczająca wysokość (przy ściankach kolankowych jest ona często zbyt mała).  Niekiedy jedynym rozwiązaniem jest też zbudowanie schodów na zewnątrz budynku, w postaci obudowanej klatki schodowej.

Co jeszcze warto wiedzieć na temat schodów prowadzących na poddasze? Ich kąt nachylenia nie powinien przekraczać 40°. Wysokość stopni nie powinna być większa niż 19 cm, a najlepiej, by wynosiła 15 cm. Optymalna szerokość biegu co najmniej 80 cm. Zachowanie takich wymiarów zapewni wygodne i bezpieczne wchodzenie i schodzenie.

Schody jednobiegowe są uważane za najprostsze, a jednocześnie najwygodniejsze. Do ich budowy potrzebna jest jednak na niższym poziomie przestrzeń o długości co najmniej 4 m i szerokości 1 m. Schody kręte (spiralne) wymagają nieco mniej przestrzeni, ale nie są tak wygodne. Mniej przestrzeni potrzeba na tak zwane schody kacze, które są jednak nie tylko strome, ale też niewygodne (a dla niektórych osób nawet niebezpieczne) w użytkowaniu.

Jakie są optymalne wymiary schodów wiodących na poddasze?

• Wysokość stopnia nie większa niż 19 cm,
• Bieg stopnia co najmniej 80 cm,
• Kąt nachylenia schodów nie większy niż 40º.

Zagospodarowanie poddasza a okna

Przepisy mówią, iż powierzchnia okien powinna być równa 1/8 powierzchni podłogi, co zapewni dobre doświetlenie pomieszczenia. Na poddaszu można zamontować okna fasadowe, w ścianie szczytowej lub w lukarnach, a także okna dachowe, które montuje się w połaci dachu.

Okna dachowe zasługują na szczególną uwagę, dlatego poświecimy im tutaj nieco więcej miejsca. Wśród dostępnych modeli wyróżniamy okna obrotowe (w których oś obrotu skrzydła znajduje się w połowie wysokości ościeżnicy), okna wysokoosiowe (ich oś obrotu znajduje się w 3/4 wysokości ościeżnicy), okna uchylne (oś obrotu w górnej krawędzi ramy okna) i uchylno-obrotowe (o dwóch osiach obrotu, dzięki czemu mogą się uchylać o 180° lub 35-45°).

Dekoracje okien na poddaszu stanowią wdzięczny temat, którego nie może zabraknąć w artykule prezentującym, jak zagospodarować poddasze. Najpopularniejszym sposobem na aranżację okien są żaluzje i rolety. Chronią wnętrze przed nadmiernym promieniowaniem słonecznym, a także blaskiem księżyca czy latarni. Poza praktyczną funkcją pozwalają też na estetyczne zapełnienie pustej szyby. W pomieszczeniach o bardziej tradycyjnym wystroju sprawdzą się też zasłonki i firanki, które zawiesza się na karniszach zamocowanych nie tylko nad, ale też pod oknem. Dobrym pomysłem w przypadku okna połaciowego jest także zebranie tkaniny u dołu przy użyciu ozdobnej rozety.

Jednym z bardzo efektownych dekoracji okien na poddaszu są witraże. Co prawda, będą one zasłaniać widok na niebo, ale jednocześnie światło wpadające do środka, prześwietlając wielobarwne wzory, zapewni nam niezwykłe efekty wizualne. Szyby okien można również ozdobić okleinami (foliami okiennymi), na przykład w postaci wzorów przypominających szron, o różnych odcieniach, czy też wielokolorowych witraży. Ich dużą zaletą jest niska cena, a także prostota montażu i demontażu. Podobne efekty dają ozdoby żelowe na szybę, które sprawdzają się zwłaszcza w pokojach dzieci, ponieważ mamy tu do wyboru ogromną ilość postaci z bajek. Takie ozdoby, prześwietlone przez słońce, wnoszą do wnętrza piękne, mieniące się kolory.

Czym udekorować okna na poddaszu?

• Roletami,
• Żaluzjami,
• Firankami i zasłonami,
• Witrażami,
• Foliami okiennymi,
• Ozdobami żelowymi.

Aranżacja poddasza

Jak zagospodarować strych, by stał się klimatycznym, a jednocześnie funkcjonalnym miejscem? Przede wszystkim warto wykorzystać to, czego nie mamy w innych, standardowych pomieszczeniach: skosy i elementy więźby dachowej. Dodają one specyficznego uroku, a do tego mogą też pełnić funkcje praktyczne. Można na nich zawiesić relingi na akcesoria kuchenne (jeśli zaplanowaliśmy na poddaszu kuchnię), ustawić kwiaty, książki czy też powiesić fotel albo huśtawkę. Skosy wykorzystajmy na ustawienie szafek, sofy lub wanny. Zabudowane schowki pomieszczą na przykład zapasy kuchenne, pościel, zabawki.

Jak zrobić poddasze na strychu? Jednym z doskonałych pomysłów jest wykorzystanie go w funkcji sypialni czy też pokoju dla dziecka lub dzieci. Podstawową zasadą rozmieszczania sypialni w domu jest zaplanowanie ich z dala od miejsca, gdzie toczy się codzienne życie rodzinne, a poddasze doskonale wpisuje się w tę regułę. Wyeksponowane skosy i więźba dachowa tworzą dodatkowo w naturalny sposób przytulną przestrzeń do snu i wypoczynku.

Poddasze świetnie nadaje się także na łazienkę, zwłaszcza jeśli mamy możliwość zaaranżowania pokoju kąpielowego albo prywatnej łazienki z sypialnią. Jak łatwo się domyślić, również i tutaj wszelkie skosy i elementy więźby dachowej będą stanowiły efektowne uzupełnienie aranżacji.

Bardzo dobrym rozwiązaniem jest dostosowanie poddasza do potrzeb biura lub gabinetu, zarówno dla jednoosobowej działalności, jak i wieloosobowej firmy. Co więcej, przestrzeń strychu można wykorzysta także jako oryginalne pomieszczenie na salon kosmetyczny czy też studio fotograficzne. W ten sposób wykorzystujemy maksymalnie dostępną w budynku przestrzeń, a jednocześnie tworzymy cichą, oryginalną i klimatyczną przestrzeń do pracy.

Jak zagospodarować poddasze?

• Jako sypialnię lub pokój dla dziecka. Poddasze zapewnia oddalenie od centrum życia rodzinnego, dzięki czemu stanowi idealne miejsce do snu i odpoczynku,
• Jako łazienkę w formie salonu kąpielowego lub połączoną z sypialnią,
• Jako miejsce pracy, na przykład biuro, salon kosmetyczny, pracownię czy studio fotograficzne.