Co powinien zawierać projekt łazienki dla niepełnosprawnych? Zasady aranżacji

Łazienka dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych powinna być przede wszystkim urządzona zgodnie z normami, które gwarantują wygodę i bezpieczeństwo jej użytkownikom. Na szczęście obecnie producenci armatury łazienkowej wychodzą naprzeciw takim potrzebom, oferując ceramikę i baterie nie tylko odpowiednio przystosowane, ale także wyjątkowo estetyczne. Takie, które mogą nam posłużyć przez wiele lat. Jak urządzić łazienkę dla niepełnosprawnych? Jakie zachować odległości, jakie wyposażenie należy w niej umieścić? Wybrać wannę czy prysznic? Jaka toaleta powinna stanąć w takim pomieszczeniu? Projekt łazienki dla osoby niepełnosprawnej warto poprzedzić zapoznaniem się z odpowiedziami na te pytania, a znajdziecie je poniżej.

O czym przeczytasz w artykule?

• Jakie normy powinna spełniać łazienka dla niepełnosprawnych?
• Wyposażenie łazienki dla niepełnosprawnych
• Projekt łazienki dla osoby niepełnosprawnej
• Prysznic w łazience dla niepełnosprawnych
• Toaleta w łazience dla niepełnosprawnych

Jakie normy powinna spełniać łazienka dla niepełnosprawnych?

Urządzanie łazienki dla niepełnosprawnych rządzi się swoimi prawami. Tu warto dostosować się do zasad, które mają na celu umożliwienie osobom niepełnosprawnym samodzielnego (najczęściej) korzystania z wanny lub prysznica, umywalki i toalety. Na początek więc przedstawiamy kilka podstawowych norm, jakie powinna spełniać łazienka. Niepełnosprawni, a także osoby starsze, wymagają sprzętów i przestrzeni, które zapewnią im przede wszystkim bezpieczeństwo i komfort.

Jeśli z łazienki będzie korzystała osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, należy zapewnić jej pole manewrowe nie mniejsze niż 150 x 150 cm. Wygodne przesiadanie się z wózka na toaletę będzie możliwe, jeśli wysokość miski ustępowej będzie na poziomie 48 cm od posadzki. Przejście z wózka na toaletę bokiem będzie bezpieczne, jeżeli miska będzie miała długość 70 cm.

Dostosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych umywalka musi dawać swobodny dostęp, a więc możliwość bliskiego podjechania. Górna krawędź umywalki powinna znajdować się 80 cm nad posadzką. Nad umywalką wieszamy uchylne lustro, z którego będą mogły korzystać zarówno osoby pełnosprawne, jak i niepełnosprawne.

W łazience dla niepełnosprawnych nie może zabraknąć także uchwytów i poręczy. Zwykle montuje się w niej dwie stałe lub uchylne poręcze przy umywalce oraz dwie poręcze przy misce ustępowej, przy czym co najmniej jedna z nich powinna być uchylna i mieć co najmniej 70 cm długości.

Z uwagi na bezpieczeństwo osób niepełnosprawnych, które będą korzystać z dostosowanej do swoich potrzeb łazienki, udogodnienia i produkty, jakie w niej zastosujemy, powinny mieć odpowiednie atesty i certyfikaty.

Kilka podstawowych informacji dotyczących łazienki dla niepełnosprawnych:

• Urządzając łazienkę dla osoby niepełnosprawnej, należy stosować pewne przyjęte normy, które zapewnią jej bezpieczeństwo i komfort.
• Pole manewrowe dla osoby na wózku inwalidzkim powinno mieć powierzchnię co najmniej 150 x 150 cm.
• Górna krawędź umywalki musi znajdować się na wysokości 80 cm od powierzchni posadzki.
• Przy umywalce i przy toalecie powinny się znajdować co najmniej dwie poręcze.
• Urządzenia i akcesoria stanowiące udogodnienia dla osoby niepełnosprawnej muszą mieć stosowne certyfikaty i atesty.

Wyposażenie łazienki dla niepełnosprawnych

Poręcze, czy też uchwyty do łazienki dla niepełnosprawnych, muszą także znajdować się przy wannie lub prysznicu, w zależności od tego, na jakie rozwiązanie się zdecydujemy. Mogą mieć one różne kształty i różny może też być ich sposób montażu. Przytwierdza się je do ściany lub do podłogi.

Pod prysznicem i w wannie nie może zabraknąć siedziska. Jeśli chodzi o wannę, to często nakłada się na nią „krzesełko”, natomiast pod prysznicem montowane jest do ściany rozkładane siedzisko. Wysokość montażu takiego siedziska dopasowuje się do wzrostu osoby, dla której jest ono przeznaczone. Niektóre osoby wolą specjalny, przeznaczony do użytku pod prysznicem, taboret.

Umywalki przeznaczone dla osób niepełnosprawnych powinny mieć kształt umożliwiający swobodne podjechanie na wózku inwalidzkim i oparcie się. Syfon nie może przeszkadzać w dostępie do umywalki. Jeśli chodzi o baterie, to trzeba pamiętać o tym, że niektóre osoby (zwłaszcza w podeszłym wieku) mogą mieć problem z odkręcaniem kurków. Dlatego też tutaj najlepiej sprawdzą się tak zwane baterie lekarskie, z długą wylewką i uchwytem umożliwiającym regulację temperatury i strumienia wody przy pomocy łokcia. Dobrym rozwiązaniem są też w tym wypadku baterie łazienkowe bezdotykowe wyposażone w termostat z odpowiednio ustawioną temperaturą wody.

Dodajmy tu jeszcze kilka słów na temat mat i chodników na przyssawki. To bardzo przydatne akcesoria, które włożone do wanny lub też położone na podłodze, przeciwdziałają poślizgnięciu się i upadkom. Jeśli z łazienki będzie korzystać osoba na wózku inwalidzkim, chodząca przy balkoniku lub o kulach, na podłodze nie powinno być żadnych mat ani chodników, ponieważ będą stanowiły niepotrzebną przeszkodę w poruszaniu się.

Co warto wiedzieć na temat wyposażenia łazienki dla niepełnosprawnych?

• Uchwyty do łazienki dla niepełnosprawnych mogą być montowane zarówno do ściany, jak i do podłogi, w zależności od potrzeb i konstrukcji ścian.
• W wannie i pod prysznicem montuje się specjalne siedziska.
• Kształt umywalki powinien umożliwiać swobodny dostęp.
• W łazience dla niepełnosprawnych najlepiej sprawdzają się jednouchwytowe baterie z długą wylewką lub też baterie bezdotykowe.
• Pod prysznicem i w wannie dobrze jest stosować chodniki i maty na przyssawki, które chronią przed poślizgnięciem się.
• Jeśli z łazienki będzie korzystała osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim, przy pomocy balkonika czy kul, na podłodze nie kładziemy żadnych chodniczków ani mat.

Projekt łazienki dla osoby niepełnosprawnej

Projekt łazienki dla niepełnosprawnych możemy zacząć od drzwi. Nie mogą one mieć progów, a ich szerokość powinna wynosić 0,9 m (szersze drzwi byłyby niepraktyczne ze względu na ich większy ciężar). Zadbajmy również o wygodną klamkę. Na podłodze planujemy płytki antypoślizgowe.

Choć wybór prysznica dla osoby niepełnosprawnej wydaje się najlepszym pomysłem, wanna ma nad nim jedną przewagę: woda to doskonałe środowisko do ćwiczeń, a także miejsce, w którym można się o wiele lepiej zrelaksować, na przykład w kąpieli z solą czy olejkami eterycznymi. Co więcej, wybierając wannę z hydromasażem, zyskujemy dodatkowy sposób na rehabilitację. W przypadku osób poruszających się na wózku trzeba zadbać o to, by wysokość wanny była taka sama, jak wysokość siedziska, a głębokość trochę mniejsza od standardowej.

Przycisk spłukiwania wody w toalecie montujemy z boku, najlepiej na wysokości maksymalnie 120 cm od posadzki. Bardzo praktyczne są spłuczki z przyciskiem pneumatycznym, o wiele wygodniejszym niż przyciski klasyczne. Do miski ustępowej warto wybrać deskę wolnoopadającą. Powinna ona mieć na środku przerwę ułatwiającą wykonywanie czynności higienicznych osobie korzystającej z toalety.

Projektując łazienkę dla niepełnosprawnych, warto wziąć pod uwagę jeszcze jedną sprawę. Jeśli w danym domu lub mieszkaniu łazienka i toaleta to osobne pomieszczenia, dobrym pomysłem będzie ich połączenie. Dzięki temu zwiększymy przestrzeń manewrową w łazience, co znacznie ułatwi korzystanie ze wszystkich urządzeń sanitarnych osobie niepełnosprawnej. W małym mieszkaniu w bloku konieczne też będzie być może przeniesienie niektórych sprzętów do przedpokoju lub kuchni. Chodzi o pralkę, kosz na bieliznę czy też szafki.

Jakie sprawy należy wziąć pod uwagę, projektując łazienkę dla niepełnosprawnych?

• Projektowanie łazienki dla osoby niepełnosprawnej warto zacząć od drzwi. Ich optymalna szerokość to 90 cm. Pamiętamy o usunięciu progów.
• Wanna z hydromasażem może stanowić doskonałą pomoc w rehabilitacji.
• Najwygodniej umieścić przycisk od spłuczki nie wyżej niż 120 cm nad podłogą, z boku toalety.
• Płytki antypoślizgowe do łazienki dla niepełnosprawnych to konieczność.
• Mała łazienka dla niepełnosprawnych w bloku może wymagać przeniesienia niektórych sprzętów do innych pomieszczeń, by zwiększyć pole manewrowe dla wózka.

Prysznic w łazience dla niepełnosprawnych

Wszelkie udogodnienia w łazience dla niepełnosprawnych mają na celu nie tylko zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu użytkowników, ale także umożliwienie im samodzielnego korzystania ze wszystkich sprzętów. Prysznic powinien być więc tak dostosowany, by możliwe było swobodne poruszanie się w nim i przesiadanie się z wózka na siedzisko i odwrotnie. Użytkownik musi mieć też dostęp do prysznica z każdej strony.

O uchwytach i specjalnym krzesełku montowanym do ściany lub wstawianym do kabiny już mówiliśmy. Pora teraz wspomnieć jeszcze o innych udogodnieniach.

Jednym z najprostszych, a przy tym najwygodniejszych rozwiązań jest wykonanie kącika kąpielowego, w którym zamiast brodzika montuje się pod płytkami specjalną, wilgocioodporną, matę. Prysznic taki można wykończyć kabiną lub też zwykłą zasłoną prysznicową. Dobrym rozwiązaniem w prysznicu dla niepełnosprawnych jest bateria podtynkowa, która zajmuje mniej miejsca niż klasyczna, naścienna bateria i słuchawka prysznicowa mocowana na drążku. Dzięki temu użytkownik może sam wyregulować jej wysokość.

Wskazówki dla osób projektujących prysznic dla niepełnosprawnych:

• Użytkownik powinien mieć swobodny dostęp do prysznica tak, by mógł sam się przesiadać (o ile porusza się na wózku) i samodzielnie z niego korzystać (o ile nie stoją na przeszkodzie względy zdrowotne).
• Najprostszym sposobem na wykonanie prysznica dostosowanego do potrzeb osoby niepełnosprawnej jest położenie pod płytkami specjalnej maty wilgocioodpornej, zrezygnowanie z brodzika i zastosowanie zasłony prysznicowej lub wygodnie otwieranej kabiny.
• Dobrym rozwiązaniem w przypadku prysznica dla niepełnosprawnych jest bateria podtynkowa i słuchawka prysznicowa mocowana na drążku.

Toaleta w łazience dla niepełnosprawnych

Jak już wspominaliśmy, wysokość muszli toaletowej z deską powinna wynosić 48 cm (czyli nieco więcej niż w przypadku standardowej toalety). Z obu stron muszli należy pozostawić wolną przestrzeń o szerokości 95 cm, w której znajdzie się miejsce na zamontowanie poręczy. Jeśli mamy do czynienia z pomieszczeniem, które nie pozwala na zachowanie takiej konfiguracji, trzeba sięgnąć po składane uchwyty, które podnosi się i składa na ścianę. Jeżeli nie ma możliwości odsunięcia toalety od ściany na odległość 95 cm, to trzeba zapewnić minimum odległości 30 cm. W takim przypadku na najbliższej ścianie zamocujemy poziomy uchwyt.

W toaletach dla niepełnosprawnych najlepiej sprawdzają się kompakty WC lub też podwieszane miski. W tym drugim przypadku konstrukcja miski jest specjalnie wydłużona do 70 cm, dzięki czemu korzystanie z niej jest bezpieczne dla osoby niepełnosprawnej.

Deska toaletowa musi być wyposażona we wzmocnione, metalowe zawiasy, będące gwarancją solidnego osadzenia. Takie rozwiązanie zapobiega przesuwaniu się deski, a tym samym zapewnia swobodne przesiadanie się z wózka i na wózek.

Wyjątkowo praktyczne jest zamontowanie w łazience WC z funkcją bidetu. Daje ono możliwość regulacji ciśnienia i temperatury wody do mycia, a nawet wyposażone może być w funkcję suszenia z regulacją temperatury. Najnowocześniejsze modele WC z bidetem sterowane są za pomocą czytelnego panelu umieszczonego na wysokości deski.

Dodajmy jeszcze na koniec, że jeśli mamy do czynienia ze słabą konstrukcją murów, lepiej jest wybrać poręcze do montowania na podłodze, które zapewnią stabilne podparcie i bezpieczeństwo osobie niepełnosprawnej podczas korzystania z łazienki.

O czym trzeba pamiętać, planując toaletę dla osoby niepełnosprawnej?

• Wysokość toalety z deską powinna wynosić 48 cm, czyli trochę więcej niż w przypadku standardowej toalety.
• Po obu bokach, o ile to możliwe, pozostawiamy 95 cm wolnego miejsca, dzięki czemu zmieszczą się tu bez trudu uchwyty i poręcze.
• Jeśli nie ma wystarczająco dużo miejsca, montujemy składane poręcze i uchwyty.
• Wybieramy deskę toaletową ze wzmocnionymi, metalowymi zawiasami.
• Bardzo funkcjonalnym rozwiązaniem jest toaleta WC z funkcją bidetu.
• Jeśli konstrukcja murów jest słaba, decydujemy się na uchwyty mocowane do podłogi.